Τα υψηλά επίπεδα Χοληστερόλης συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης Καρδιαγγειακών παθήσεων όπως Στεφανιαία Νόσο ΣΝ, Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια ΑΕΕ και Περιφερική Αγγειακή Νόσο. Σχετίζονται επίσης με εμφάνιση Σακχαρώδους Διαβήτη ΣΔ και Αρτηριακής Υπέρτασης ΑΥ.
Ο μηχανισμός που θεωρείται υπεύθυνος για την εμφάνιση των συμπτωμάτων είναι η απόφραξη των αγγείων από τις αθηρωματικές πλάκες που περιέχουν Χοληστερόλη.
Χοληστερόλη και Στεφανιαία Νόσος
Τα υψηλά επίπεδα Χοληστερόλης μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε θάνατο από Έμφραγμα του Μυοκαρδίου.
Με την πάροδο του χρόνου, η περίσσεια Χοληστερόλης εναποτίθεται με την μορφή μικρών Λιπωδών πλακών στο εσωτερικό (ενδοθήλιο) των αγγείων. Εκεί με την βοήθεια κυττάρων που υπό φυσιολογικές συνθήκες συμμετέχουν στην άμυνα του οργανισμού, ξεκινούν μια χρόνια φλεγμονώδη διαδικασία που τελικά οδηγεί στην επιβράδυνση και μείωση της ροής του αίματος στις αρτηρίες και ονομάζεται αθηροσκλήρωση (σκλήρυνση των αρτηριών) .
Επίσης, μπορεί να προκληθεί ρήξη της πλάκας σε μικρότερες και τελικά απόφραξη μικρότερων αγγείων σε κάποιο άλλο σημείο.
Όταν τα παραπάνω συμβαίνουν στα αγγεία που τροφοδοτούν με αίμα την καρδιά (Στεφανιαία Αγγεία), τότε εμφανίζεται η ΣΝ. Μπορεί να εκδηλωθεί μόνο με πόνο στην περιοχή του στήθους που ονομάζεται Στηθάγχη ή σε σοβαρότερες περιπτώσεις με Έμφραγμα.
Χοληστερόλη και Εγκεφαλικά επεισόδια
Όταν οι παραπάνω αλλοιώσεις που ξεκινούν από την περίσσεια της Χοληστερόλης συμβαίνουν σε αγγεία που σχετίζονται με την αιμάτωση του Εγκεφάλου, τότε προκαλείται αιφνίδια διακοπή της ομαλής ροής στο βασικότερο όργανο του ανθρώπινου οργανισμού. Έτσι, η λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων βλάπτεται, νευρικά κύτταρα νεκρώνονται και διαταράσσονται βασικές ανθρώπινες λειτουργίες όπως λόγος, κίνηση, αισθητικότητα ή όραση. Είναι το λεγόμενο Ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ΑΕΕ.
Χοληστερόλη και Περιφερική Αγγειακή Νόσος
Εκτός από τα βασικά όργανα, το ίδιο φαινόμενο μπορεί να συμβεί σε αγγεία στην περιφέρεια του ανθρώπινου σώματος. Μια συνήθης περίπτωση είναι τα κάτω άκρα που το αρτηριακό δίκτυο τροφοδοτεί με οξυγονωμένο αίμα και θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για τη κίνηση αλλά και την επούλωση των πληγών.
Η εξέλιξη της περιφερικής αρτηριοπάθειας μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική στένωση του αρτηριακού αυλού σε μια ή περισσότερες αρτηρίες του ποδιού.
Σαν αποτέλεσμα η μείωση της αιματικής ροής στο άκρο, μπορεί να οδηγήσει σε αδυναμία βάδισης και πόνο κατά την κίνηση, περιορισμένη ικανότητα επούλωσης των πληγών και σε πολύ προχωρημένα στάδια σε γάγγραινα.
Χοληστερόλη και ΣΔ
Ο ΣΔ μπορεί να προκαλέσει μια κατάσταση γνωστή ως Διαβητική Δυσλιπιδαιμία. Έρευνες δείχνουν ότι συνδέεται με χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης HDL ή «καλής» στο αίμα και αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης LDL ή «κακής».
Η πρώτη μπορεί και απομακρύνει την περίσσεια λίπους από τα αγγεία ενώ η δεύτερη ευθύνεται κατά κύριο λόγο για την εναπόθεση του σε αυτά.
Τα άτομα με ΣΔ τείνουν να έχουν λιγότερη HDL και περισσότερη LDL. Η τελευταία, μαζί με την αυξημένη ποσότητα σακχάρου στο αίμα συντελεί στα αποφρακτικά επεισόδια στα αγγεία του οργανισμού.
Χοληστερόλη και ΑΥ
Αν και η υψηλή Αρτηριακή Πίεση ή αλλιώς Υπέρταση φαίνεται να συνοδεύεται από αυξημένα επίπεδα Χοληστερόλης, ο ακριβής τρόπος δεν είναι πάντα σαφώς καθορισμένος. Η υψηλή χοληστερόλη φαίνεται να πυροδοτεί την εμφάνιση φλεγμονής στην εσωτερική στοιβάδα των αγγείων (αυλός ή ενδοθήλιο) και την απελευθέρωση ορισμένων ορμονών που τελικά αναγκάζουν τα αιμοφόρα αγγεία να «συσπώνται» και έτσι να αυξάνεται η αρτηριακή πίεση.
ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ?
5 Απλές αλλαγές που θα βοηθήσουν να μειώσουμε τα υψηλά επίπεδα Χοληστερόλης
- Ζητήστε συμβουλές από ειδικούς για αλλαγές στον τρόπο ζωής: Επικεντρωθείτε αρχικά σε ένα καθημερινό πλάνο με πιο υγιεινή διατροφή και τακτική άσκηση.
- Προτιμήστε τα ω-3 λιπαρά στην διατροφή σας: Τροφές όπως τόνος, σολομός, καρύδια, αμύγδαλα, πράσινα λαχανικά θεωρείται ότι βελτιώνουν την λειτουργία της καρδιάς και τονώνουν τον εγκέφαλο μειώνοντας τον κίνδυνο θρομβώσεων, αγγειακών εγκεφαλικών και εμφράγματος.
- Κινηθείτε και χάστε Βάρος: Ακόμα και μισή ώρα περπάτημα την ημέρα είναι αρκετό για να απαλλαγείτε από τα περιττά κιλά, να ελαττώσετε την LDL χοληστερόλη και να ρυθμίσετε αποδοτικότερα τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης.
- Σταματήστε το κάπνισμα!! Το κάπνισμα σχετίζεται με ελαττωμένα επίπεδα HDL, προκαλεί αγγειόσπασμο και επιτείνει τα αποφρακτικά φαινόμενα ενώ σας στερεί από την απαραίτητη αντοχή για αθλητικές δραστηριότητες και άσκηση.
- Ξεκινήστε φαρμακευτική αγωγή αν το συστήσει ο γιατρός σας σε συνδυασμό πάντα με όλα τα παραπάνω και με τελικό στόχο την διατήρηση χαμηλών επιπέδων χοληστερόλης και πρόληψη όλων των πιθανών επιπλοκών από τα αυξημένα επίπεδα της.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Schade DS, Shey L, Eaton RP. Cholesterol Review: A Metabolically Important Molecule. Endocr Pract. 2020 Dec;26(12):1514-1523. doi: 10.4158/EP-2020-0347. PMID: 33471744.
Cortes VA, Busso D, Maiz A, Arteaga A, Nervi F, Rigotti A. Physiological and pathological implications of cholesterol. Front Biosci (Landmark Ed). 2014 Jan 1;19(3):416-28. doi: 10.2741/4216. PMID: 24389193.
Weitgasser R, Ratzinger M, Hemetsberger M, Siostrzonek P. LDL-Cholesterin und kardiovaskuläre Ereignisse: je niedriger desto besser? [LDL-cholesterol and cardiovascular events: the lower the better?]. Wien Med Wochenschr. 2018 Apr;168(5-6):108-120. German. doi: 10.1007/s10354-016-0518-2. Epub 2016 Oct 21. PMID: 27770320.
Δημήτρης Σπ.Τσαϊρίδης
MD, MsC, Βιοπαθολόγος-Μικροβιολόγος
κιν:6972779231 d.tsairidis@dimokritos.org
Χριστίνα Κ.Τσίγαλου
MD, PhD, Βιοπαθολόγος-Μικροβιολόγος
Αν.Καθηγήτρια Ιατρικής Μικροβιολογίας – Ανοσολογίας ΔΠΘ
κιν:6944193771 ch.tsigalou@dimokritos.org
Κωνσταντίνος Ι. Αρβανιτίδης
Bsc, MD, PhD, Μοριακός Βιολόγος – Ιατρός
κιν:6944555538 k.arvanitidis@dimokritos.org