Οι Τροφικές Αλλεργίες μπορεί να εκδηλωθούν είτε σε οξεία μορφή και έντονα συμπτώματα είτε ως χρόνια διαταραχή όπως η Ατοπική Δερματίτιδα. Οι άμεσες αναφυλακτικές εκδηλώσεις μετά από την κατανάλωση τροφής μπορεί να οδηγήσουν σε λαρυγγικό οίδημα, βρογχόσπασμο, αδυναμία αναπνοής ή ακόμα και στον θάνατο.
Τί πραγματικά γνωρίζουμε για τις αλλεργίες και ποιοι είναι οι κατάλληλοι τρόποι για να βοηθήσουμε όποιον εμφανίζει έντονα συμπτώματα;
- Ποιο από τα παρακάτω τρόφιμα είναι υπεύθυνο για τις πιο σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις;
α ) Γάλα
β ) Φιστίκια
γ ) Σόγια
δ ) Αυγά
Σωστή Απάντηση: β )
Οι Αλλεργικές Αντιδράσεις κατατάσσονται στις Αντιδράσεις Υπερευαισθησίας Τύπου Ι. Κάθε τροφή που θεωρείται ικανή να προκαλέσει κάποια στιγμή αναφυλακτική αντίδραση ονομάζεται Αλλεργιογόνο. Μετά από κατανάλωση της συγκεκριμένης τροφής, εκλύονται μεγάλες ποσότητες Ισταμίνης που με την συμμετοχή της IgE Ανοσοσφαιρίνης οδηγούν τελικά στην εκδήλωση όλων των συμπτωμάτων.
Αν και οι πιο συχνές αλλεργικές εκδηλώσεις οφείλονται σε κατανάλωση Γάλακτος αλλά και διάφορων Θαλασσινών ( Μύδια, Οστρακοειδή, Γαρίδες, κτλ. ), οι πιο σοβαρές που μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε απώλεια της ζωής, στατιστικά αποδίδονται στα Φιστίκια.
- Ποια από τις παρακάτω προτάσεις, θεωρείται ότι είναι πιο ακριβής:
α ) Η Δυσκοιλιότητα είναι η πιο συχνή εκδήλωση Αλλεργικών αντιδράσεων από το Γαστρεντερικό, πολύ περισσότερο από την Διάρροια, Ναυτία και Έμετο.
β ) Στις πιο επικίνδυνες περιπτώσεις Αλλεργιών, η απώλεια ζωής επέρχεται από επιπλοκές του Καρδιαγγειακού Συστήματος και δευτερευόντως του Αναπνευστικού Συστήματος.
γ ) Τα Δερματικά Συμπτώματα είναι οι πιο συχνές Κλινικές εκδηλώσεις των Αλλεργικών Αντιδράσεων.
Σωστή Απάντηση : γ )
Η πιο συχνή εκδήλωση των Αλλεργιών σχετίζεται κατά κανόνα με τις Δερματικές εκδηλώσεις χωρίς αυτό να συμβαίνει πάντα.
Τα Φιστίκια παραμένουν το πιο συχνό αίτιο εμφάνισης Δερματικών Αλλεργικών εκδηλώσεων σε ενήλικες, ενώ το Γάλα θεωρείται πιο συχνό σε παιδιά.
Στα πιο συχνά Δερματικά Συμπτώματα περιλαμβάνονται : Κνησμός/Φαγούρα, Ερυθρότητα, Αίσθηση Καύσου, Ξηρότητα, κτλ.
- Ποια θεωρείται η καλύτερη μέθοδος Εργαστηριακής διερεύνησης και επιβεβαίωσης των Τροφικών Αλλεργιογόνων;
α ) Εκδήλωση Αλλεργίας μετά από Δοκιμασία Κατανάλωσης – Τροφική Πρόκληση
β ) Δερματικά tests Αλλεργιογόνων
γ ) Μέτρηση ειδικής IgE στον ορό του Αίματος
δ ) Μέτρηση Ισταμίνης και Τρυπτάσης στον ορό του Αίματος
ε ) Όλα τα παραπάνω, με την καθοδήγηση του κατάλληλου Ιατρού
Σωστή Απάντηση : ε )
Η λεπτομερής λήψη ιστορικού για τον χρόνο και την συχνότητα που εμφανίστηκαν τα συμπτώματα, το είδος των τροφών, η συσχέτιση με επιδημιολογικά χαρακτηριστικά στον γενικό πληθυσμό, με πληροφορίες που σχετίζονται με συγγενικά μέλη της οικογένειας καθώς και η κατάλληλη εργαστηριακή διερεύνηση με την καθοδήγηση του κλινικού Ιατρού αποτελούν την καλύτερη προσέγγιση στην επιβεβαίωση και διάγνωση των Τροφικών Αλλεργιών.
Η Εργαστηριακή διερεύνηση περιλαμβάνει τις γνωστές Δερματικές Δοκιμασίες δια Νυγμού (Skin Prick Test), προσδιορισμός αλλεργιογόνων σε δείγμα αίματος με μέθοδο RAST ή CAP, δοκιμασία Τροφικής Πρόκλησης μετά από κατανάλωση συγκεκριμένης ύποπτης τροφής και την εκτίμηση των επιπέδων των χημικών διαμεσολαβητών της Ισταμίνης και της Τρυπτάσης στις αναφυλακτικές αντιδράσεις. Όλα τα παραπάνω αξιολογούνται και εκτιμώνται ώστε να αποφευχθεί η κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών και να δοθεί όπου κρίνεται απαραίτητο η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
- Τι θεωρείτε ότι προστατεύει με τον καλύτερο τρόπο από την εμφάνιση έντονων συμπτωμάτων του αλλεργικού shock – αναφυλαξίας μετά από κατανάλωση ύποπτης τροφής;
α ) Κορτιζονούχα spray
β ) Ανοσοθεραπεία – Ειδική Απευαισθητοποίηση
γ ) Αδρεναλίνη σε Ενδομυϊκή Ένεση
δ ) Αντιισταμινικά χάπια
Σωστή Απάντηση : γ )
Όταν κάποιος είναι γνώστης της αλλεργίας του σε συγκεκριμένους παράγοντες και πιθανώς δεν μπορεί να τους αποφύγει θα πρέπει να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει επείγουσες καταστάσεις. Για αυτό ο ασθενής θα πρέπει να έχει άμεση πρόσβαση σε set ένεσης αδρεναλίνης και εκπαίδευση από τον Ιατρό του στον τρόπο που θα μπορέσει να το χρησιμοποιήσει μόνος του όταν κάτι τέτοιο κριθεί απαραίτητο. Στην συνέχεια, η άμεση μεταφορά σε οργανωμένη Μονάδα Υγείας κρίνεται απαραίτητη όπου θα αναλάβουν οι επαγγελματίες υγείας. Η θεραπεία Ειδικής Απευαισθητοποίησης, δεν έχει την έννοια του επείγοντος αλλά σε βάθος χρόνου μετά την αποκατάσταση της υγείας του ασθενούς.
Σύνταξη:
Δημήτρης Σπ.Τσαϊρίδης
MD, MsC, Βιοπαθολόγος-Μικροβιολόγος
κιν:6972779231 d.tsairidis@dimokritos.org
Επιμέλεια:
Χριστίνα Κ.Τσίγαλου
MD, PhD, Βιοπαθολόγος-Μικροβιολόγος Επ.Καθηγήτρια Ιατρικής – Μοριακής Μικροβιολογίας ΔΠΘ
κιν:6944193771 ch.tsigalou@dimokritos.org
Κωνσταντίνος Ι. Αρβανιτίδης
Bsc, MD, PhD, Μοριακός Βιολόγος – Ιατρός
κιν:6944555538 k.arvanitidis@dimokritos.org
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ramírez-Marín HA, Silverberg JI. Differences between pediatric and adult atopic dermatitis. Pediatr Dermatol. 2022 Mar 16. doi: 10.1111/pde.14971. Epub ahead of print. PMID: 35297082.
Demirdag Y, Bahna S. The role of genetics in food allergy. Expert Rev Clin Immunol. 2022 Mar 16. doi: 10.1080/1744666X.2022.2054414. Epub ahead of print. PMID: 35293838.
Alghamdi R, Alshaier R, Alotaibi A, Almutairi A, Alotaibi G, Faqeeh A, Almalki A, AbdulMajed H. Immunotherapy Effectiveness in Treating Peanut Hypersensitivity: A Systemic Review. Cureus. 2022 Feb 2;14(2):e21832. doi: 10.7759/cureus.21832. PMID: 35291522; PMCID: PMC8896406.