Τι είναι ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α;
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α γνωστός και ως Pyogenes ή Πυογόνος είναι βακτήριο που μπορεί να βρίσκεται στο λαιμό και στο δέρμα χωρίς όμως να προκαλεί την εμφάνιση σοβαρής λοίμωξης (κατάσταση γνωστή ως φορεία του μικροβίου). Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις όπου διαταράσσεται η ομαλή λειτουργία του Ανοσοποιητικού ή ενισχύεται η ικανότητα διείσδυσης του παθογόνου εμφανίζεται λοίμωξη, ήπια ή και πιο σοβαρή και το μικρόβιο επεκτείνει την παρουσία του και σε άλλα σημεία του σώματος όπως στους πνεύμονες και στα νεφρούς μέσω της κυκλοφορίας του αίματος.
Πώς μεταδίδεται συνήθως ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α;
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α μεταδίδεται με την στενή επαφή με μολυσμένο άτομο μέσω του βήχα και του φτερνίσματος ή σπανιότερα με επαφή από μια πληγή του δέρματος (εξάνθημα). Σε κάθε περίπτωση ο κίνδυνος εξάπλωσης είναι πολύ μεγαλύτερος όταν ένα άτομο έχει συμπτώματα.
Τι προκαλεί ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α;
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α προκαλεί διάφορες λοιμώξεις που συνήθως αφορούν στο αναπνευστικό σύστημα αλλά και στο δέρμα. Πιο χαρακτηριστική είναι η αμυγδαλίτιδα και η φαρυγγίτιδα, αλλά και η συστηματική λοίμωξη που αποκαλείται οστρακιά αλλά και το μολυσματικό κηρίο με εντόπιση στο δέρμα.
Οι λοιμώξεις αυτές συνήθως είναι ήπιες και τα συμπτώματα υποχωρούν με λήψη φαρμακευτικής αντιβιοτικής αγωγής (συνήθως Πενικιλίνης).
Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα;
- Δυσκαταποσία
- Πυρετός
- Κεφαλαλγία
- Ναυτία, έμετος
- Κοιλιακά άλγη – Μυαλγίες
- Δερματικές εκδηλώσεις
Πώς γίνεται η εργαστηριακή επιβεβαίωση της λοίμωξης από τον Στρεπτόκοκκο;
Η απομόνωση του στρεπτόκοκκου στην καλλιέργεια του φαρυγγικού επιχρίσματος αποτελεί την πλέον αξιόπιστη μέθοδο αλλά απαιτεί χρόνο 2-3 ημερών. Η σωστή λήψη της καλλιέργειας με βαμβακοφόρο στυλεό από την επιφάνεια των δύο αμυγδαλών ή από το απόστημα και το οπίσθιο τοίχωμα του φάρυγγα, αυξάνει το ποσοστό απομόνωσης του στρεπτόκοκκου στο 90-95% των περιπτώσεων. Ψευδώς αρνητική καλλιέργεια μπορεί να έχουμε αν η λήψη δεν γίνει σωστά ή αν έχει προηγηθεί χορήγηση αντιβιοτικών.
Η ανίχνευση του μικροβιακού αντιγόνου (Strep-test) είναι ταχεία μέθοδος και ολοκληρώνεται σε μόλις 15 λεπτά. Έχει υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα. Το θετικό αποτέλεσμα του Strep-test καλό είναι να επιβεβαιώνεται με καλλιέργεια, ενώ το αρνητικό δεν αποκλείει τη στρεπτοκοκκική λοίμωξη.
Ο προσδιορισμός του τίτλου της αντι-Ο-στρεπτολυσίνης (ASTO) από το αίμα είναι μια ορολογική εξέταση που μπορεί να δώσει υψηλούς τίτλους και σε άλλα νοσήματα εκτός από τις λοιμώξεις που σχετίζονται με τον Πυογόνο Στρεπτόκοκκο.
Πώς μπορούμε να προλάβουμε την λοίμωξη;
- Η καλή υγιεινή των χεριών και η τήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας είναι εξαιρετικά σημαντική για να σταματήσει η εξάπλωση του παθογόνου μικροβίου
- Παίζοντας και μαθαίνοντας στο παιδί σας πώς να πλένει σωστά τα χέρια του με σαπούνι και χλιαρό νερό για 20 τουλάχιστον δευτερόλεπτα
- Δείχνοντας πως να χρησιμοποιεί τον αγκώνα και το χαρτομάντιλο για τον βήχα και το φτέρνισμα (αναπνευστική υγιεινή)
- Παραμένοντας στο σπίτι όταν αισθάνεται αδιαθεσία
- Με αποφυγή του συγχρωτισμού και σωστό αερισμό των χώρων
μειώνεται ο κίνδυνος μετάδοσης και επέκτασης της λοίμωξης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Reichardt W. Streptococcus pyogenes. Contrib Microbiol. 2001;8:90-101. doi: 10.1159/000060404. PMID: 11764740.
Cohen R, Aujard Y, Bidet P, Bourrillon A, Bingen E, Foucaud P, François M, Garnier JM, Gendrel D, Guillot M, Hau I, Olivier C, Quinet B, Raymond J. Le streptocoque du groupe A. Un pathogène majeur pour la prochaine décennie? [Streptococcus pyogenes an emerging pathogen]. Arch Pediatr. 2005 Jul;12(7):1065-7. French. doi: 10.1016/j.arcped.2005.01.021. PMID: 15913971.
Bessen DE. Population biology of the human restricted pathogen, Streptococcus pyogenes. Infect Genet Evol. 2009 Jul;9(4):581-93. doi: 10.1016/j.meegid.2009.03.002. Epub 2009 Mar 21. PMID: 19460325; PMCID: PMC2685916.
Δημήτρης Σπ.Τσαϊρίδης
MD, MsC, Βιοπαθολόγος-Μικροβιολόγος
κιν:6972779231 d.tsairidis@dimokritos.org
Χριστίνα Κ.Τσίγαλου
MD, PhD, Βιοπαθολόγος-Μικροβιολόγος
Αν.Καθηγήτρια Ιατρικής Μικροβιολογίας – Ανοσολογίας ΔΠΘ
κιν:6944193771 ch.tsigalou@dimokritos.org
Κωνσταντίνος Ι. Αρβανιτίδης
Bsc, MD, PhD, Μοριακός Βιολόγος – Ιατρός
κιν:6944555538 k.arvanitidis@dimokritos.org